زمین شناسی اقتصادی
لیلا جابرانصاری؛ حبیت الله ترشیزیان؛ نادر کهنسال قدیم وند؛ محسن پورکرمانی
چکیده
در این پژوهش اکتشاف عنصر لیتیم در واحدهای رسوبی برگه های 100000/1 جام و سرخه درغرب استان سمنان واقع در شمال شرق ایران انجام شده است. واحدهای رسوبی در این تحقیق هدف اصلی مطالعه بودند چرا که به دلیل خصوصیات جاذب عنصر لیتیم و مکان مناسبی جهت تمرکز عنصر لیتیم هستند. در این تحقیق از روش اکتشاف ژئوشیمیایی فرکتالی عیار- تعداد جهت جداسازی بیهنجاریها ...
بیشتر
در این پژوهش اکتشاف عنصر لیتیم در واحدهای رسوبی برگه های 100000/1 جام و سرخه درغرب استان سمنان واقع در شمال شرق ایران انجام شده است. واحدهای رسوبی در این تحقیق هدف اصلی مطالعه بودند چرا که به دلیل خصوصیات جاذب عنصر لیتیم و مکان مناسبی جهت تمرکز عنصر لیتیم هستند. در این تحقیق از روش اکتشاف ژئوشیمیایی فرکتالی عیار- تعداد جهت جداسازی بیهنجاریها از زمینه استفاده گردید. دادههای خام حاصل از آنالیز شیمیایی نمونه های برگههای جام و سرخه مورد مطالعه ژئوشیمیایی قرار گرفتند. سپس مدلسازی مولتی فرکتالی عیار- تعداد به منظور تعیین حدود آستانه بیهنجاری روی دادهها صورت پذیرفت و محدودههای بیهنجاری لیتیم شناسایی شدند. در این تحقیق پس از مشخص شدن محدوده های اصلی دارای بی هنجاری لیتیم، شامل بخشی از بلوک شماره 5 یا منطقه قراول کوه بیابانک (دیاپیر سرخه)، نمونه های سنگی به منظور مطالعات کانیشناسی (XRD وFE SEM) از واحد زمینشناسی سازند قم به سن الیگوسن- میوسن با پترولوژی سنگآهکهای مارنی با میانلایههای ژیپس که حاوی کانیهای رسی ( ایلیت و کلریت) می باشند، برداشت شده است. در نتیجه منطقه مورد مطالعه به عنوان ناهنجاری اصلی در بین دو برگه معرفی شد تا در مراحل اکتشاف تفصیلی مورد آنالیز و بررسیهای دقیقتر قرار گیرد.
رسوب شناسی
کیوان احزن؛ نادر کهنسال قدیم وند؛ سید محسن آل علی؛ داود جهانی
چکیده
سازند جهرم (پالئوسن-ائوسن میانی) یکی از مخازن مهم در حوضه نفتی زاگرس و خلیج فارس است. این سازند در میدان بینالود در خلیج فارس با ستبرای 660 متر از سنگ های آهکی و دولومیتی تشکیل شده است. در این پژوهش چینه نگاری سکانسی سازند جهرم و فرآیندهای دیاژنزی موثر بر کیفیت مخزنی این سازند در میدان نفتی بینالود مورد مطالعه قرار گرفت. نهشته های سازند ...
بیشتر
سازند جهرم (پالئوسن-ائوسن میانی) یکی از مخازن مهم در حوضه نفتی زاگرس و خلیج فارس است. این سازند در میدان بینالود در خلیج فارس با ستبرای 660 متر از سنگ های آهکی و دولومیتی تشکیل شده است. در این پژوهش چینه نگاری سکانسی سازند جهرم و فرآیندهای دیاژنزی موثر بر کیفیت مخزنی این سازند در میدان نفتی بینالود مورد مطالعه قرار گرفت. نهشته های سازند جهرم شامل تناوبی از سنگ آهک کریستالین و دولومیت می باشد که با مرز ناپیوسته در زیر سازند آسماری و بالای سازند تاربور قرار دارد. بررسی مقاطع نازک منجر به شناسایی 11 ریز رخساره گردید که در چهار کمربند رخساره ای نهشته شده اند. مهم ترین فرایندهای دیاژنزی که در این سازند مشاهده شد عبارتند از: آشفتگی زیستی، سیمانی شدن، دولومیتی شدن، انحلال، تخلخل و تشکیل شکستگی ها که در این میان آشفتگی زیستی و سیمان انیدریتی باعث کاهش کیفیت مخزنی و دولومیتی شدن، انحلال و تخلخل های ثانویه منجر به بهبود کیفیت مخزنی گردیده است. بیشتر رخساره های سازند جهرم گل پشتیبان هستند و تخلخل اولیه بسیار ناچیزی دارند. بررسی های چینه نگاری سکانسی منجر به شناسایی یک سکانس رسوبی رده سوم با مرز سکانسی از نوع اول برای نهشته های سازند جهرم گردید.
فریبا شیرهزاده اصفهانی؛ ئارام بایتگل؛ نادر کهنسال قدیموند؛ عبدالحسین کنگازیان؛ امیر اکبری محمدی؛ مرداویج صدری
چکیده
در این پژوهش توالیهای کربناته تورنزین- ویزین در برشهای تنگ دارچاله و بناریزه، در حوضه اصفهان- سیرجان جهت انتخاب مدل رخسارهای مورد مطالعه قرار گرفته است. بر اساس بررسیهای دقیق رخسارهای و توالی برانبارش آنها، 4 کمربند رخسارهای شامل محیطهای حوضهای و رمپ بیرونی ( FA1وFA2 : توالیهای رخسارهای سابتایدال عمیق)، ...
بیشتر
در این پژوهش توالیهای کربناته تورنزین- ویزین در برشهای تنگ دارچاله و بناریزه، در حوضه اصفهان- سیرجان جهت انتخاب مدل رخسارهای مورد مطالعه قرار گرفته است. بر اساس بررسیهای دقیق رخسارهای و توالی برانبارش آنها، 4 کمربند رخسارهای شامل محیطهای حوضهای و رمپ بیرونی ( FA1وFA2 : توالیهای رخسارهای سابتایدال عمیق)، رمپ میانی (FA3, FA4, FA6: توالیهای رخسارهای سابتایدال کمعمق و اینترتایدال میانی) و رمپ داخلی (FA5: توالیهای سد ماسهای) در نهشتههای مذکور شناسایی شده است. تبدیل تدریجی رخسارهها و دستهرخسارههای شناسایی شده بهه مراه پروفیل رسوبی و الگوی برانبارش طرحهای رسوبی در دسته رخسارههای موجود حاکی از تهنشینی این رسوبات در پلاتفرم کمعمق کربناته رمپ از نوع کمزاویه دارد که تحت تأثیر نوسانات امواج و طوفان با الگوی کلی پیشرونده از دستهرخسارههای پروکسیمال به دیستال حوضه تبدیل میشود. این مطالعه پیشنهاد میکند که در طول کربنیفر پیشین یک پلاتفرم کربناته کمعمق گسترده اپیریک در حاشیه جنوبی پالئوتتیس گسترش یافته است.
حسام حسینی؛ نادر کهنسال قدیموند؛ مسعود زمانی پدرام؛ محمودرضا مجیدیفر؛ علیرضا شهیدی
چکیده
انباشت ترادفهای سنگی گروه شمشک از میانههای تریاس پسین و همزمان با کوهزایی سیمرین پیشن آغاز و با ناپیوستگی رویداد سیمرین میانی به دیرینگی ژوراسیک میانی به پایان رسیده است. بدین سان این واحد سنگچینهای، سکانسی از فروهشتههای عمدتاً سیلیسی کلاستیک و گاه دریایی است که مرز پایین و بالای آن شواهدی از دو رویداد زمینساختی از ...
بیشتر
انباشت ترادفهای سنگی گروه شمشک از میانههای تریاس پسین و همزمان با کوهزایی سیمرین پیشن آغاز و با ناپیوستگی رویداد سیمرین میانی به دیرینگی ژوراسیک میانی به پایان رسیده است. بدین سان این واحد سنگچینهای، سکانسی از فروهشتههای عمدتاً سیلیسی کلاستیک و گاه دریایی است که مرز پایین و بالای آن شواهدی از دو رویداد زمینساختی از نوع کوهزایی دارد. به همین لحاظ، سطح تماس پایینی شمشک با کربناتهای پلاتفرمی تریاس میانی موسوم به سازند الیکاست که با پالیوکارستهای کهن حاوی بوکسیت و لاتریت مشخص میشود و مرز بالایی آن که از نوع دگرشیبی موازی و گاه دگرشیب است با مارنها و کربناتهای سازند دلیچای حاوی سنگوارههای اشکوب باژوسین (ژوراسیک میانی) مشخص میشود. نتایج حاصل از بررسی تغیرات رخسارهها و محیط رسوبی گروه شمشک در برش پرور- کاورد نشانگر فروهشتههای عمدتاً سیلیسی آواری است که در بردارنده 3 مجموعه رخسارهای و 22 زیررخساره است که در 3 محیط رودخانهای (خشکی)، دلتایی حد واسط و دریایی (ساحلی کمعمق) انباشته شدهاند. تغییرات عمودی رخسارهها بیانگر یک سکانس ناکامل رسوبی و پدید آمده از فرسایش فرازمینهای سیمرین پیشین است که بهطور مقطعی زیر اثر پیشروی دریای کمعمق بوده است. گفتنی است که پایانپذیری گروه شمشک به رخسارههای دریایی کمژرفا نشان میدهد که در مقایسه با نواحی همجوار، فروهشتههای آواری پایان سیکل شمشک، قبل از انباشت سازند دریایی دلیچای، در اثر چرخههای فرسایشی کوهزایی سیمرین میانی از سکانس این گروه حذف شدهاند.
نادر کهنسال قدیم وند؛ شیما قلی پوری؛ محمودرضا مجیدیفرد
چکیده
سازند مبارک به سن کربونیفر پیشین در دو برش آرو و سیدآباد واقع در یال جنوبی تاقدیس آیینه ورزان- دلیچای در خاور تهران مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی با هدف تعیین ریزرخسارهها، تفسیر محیطهای رسوبی و چینه نگاری سکانسی سازند مبارک صورت گرفته است. در برش آرو و سیدآباد این سازند به ترتیب با ستبرای 133 متر و 65 متر شامل سنگآهک ...
بیشتر
سازند مبارک به سن کربونیفر پیشین در دو برش آرو و سیدآباد واقع در یال جنوبی تاقدیس آیینه ورزان- دلیچای در خاور تهران مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی با هدف تعیین ریزرخسارهها، تفسیر محیطهای رسوبی و چینه نگاری سکانسی سازند مبارک صورت گرفته است. در برش آرو و سیدآباد این سازند به ترتیب با ستبرای 133 متر و 65 متر شامل سنگآهک با میان لایههای شیل و مارن بوده و بر اساس ویژگیهای سنگچینهای به چند واحد سنگی تقسیم شده است. در این برشها سازند مبارک با یک ناپیوستگی فرسایشی بر روی سازند جیرود قرار گرفته و به صورت ناپیوسته و همشیب توسط سازند دورود پوشیده شده است. بر اساس یافتههای رسوبی و مطالعات سنگنگاری، 10 رخساره مربوط به چهار کمربند رخسارهای ساحلی/ جزرومدی، تالاب، سد/ برجستگیهای ماسهای و دریای باز شناسایی شده است. این رخسارهها در یک پلتفرم کربناته از نوع رمپ همشیب نهشته شدهاند. تغییرات عمودی رخسارهها نشان دهنده وجود دو سکانس رسوبی در این نهشتهها است.
فریبا شیرهزاده اصفهانی؛ نادر کهنسال قدیموند؛ عبدالحسین کنگازیان؛ سیدحسن حجازی؛ واچیک هایراپطیان
چکیده
سازند وژنان (ژلین پسین- آسلین) به عنوان اولین سازند از توالی پرمین کمربند شهرضا- آباده از واحدهای سنگچینهای کنگلومرا، سنگآهک، ماسهسنگ و شیل تشکیل شده است. این سازند بر پایه جایگاه چینهنگاری معادل با گروه پیشرونده دورود در البرز و سازند زلدو در ایران مرکزی است. به منظور بررسی ویژگیهای سنگچینهای و زیستچینهای سازند ...
بیشتر
سازند وژنان (ژلین پسین- آسلین) به عنوان اولین سازند از توالی پرمین کمربند شهرضا- آباده از واحدهای سنگچینهای کنگلومرا، سنگآهک، ماسهسنگ و شیل تشکیل شده است. این سازند بر پایه جایگاه چینهنگاری معادل با گروه پیشرونده دورود در البرز و سازند زلدو در ایران مرکزی است. به منظور بررسی ویژگیهای سنگچینهای و زیستچینهای سازند وژنان دو برش سطحی در دره تنگ دارچاله (شمال خاور شهرضا) و یال خاوری کوه بناریزه (شمال آباده) انتخاب شد که به بازبینی سنگچینهای سازند وژنان در برش تنگ دارچاله، معرفی سازند وژنان در برش بناریزه و تطابق واحدهای سنگچینهای آن در دو برش اشاره شده انجامید. بر این اساس، مرز زیرین سازند وژنان در برشهای مورد مطالعه با توالی کربنیفر پسین از نوع ناپیوستگی همشیب است. در برش تنگ دارچاله (برش الگو) مرز بالایی این سازند با چینههای صخرهساز سازند سورمق از نوع گسلی است و در برش بناریزه (برش مرجع) این سازند با مرز همبری ناپیوسته از سازند سورمق مشخص میشود.
فرزانه چگنی؛ داریوش باغبانی؛ سیدحمید وزیری؛ طیبه محتاط؛ نادر کهنسال قدیموند
چکیده
به منظور زونبندی زیستی سازند پابده (ائوسن میانی- بالایی) بر پایه روزنبران پلانکتون، یک برش چینهشناسی در دامنه جنوبی کوه میشان و یک برش چینهشناسی درکوه اشگر در پهنه ایذه مطالعه شد که ستبرای آنها به ترتیب 5/162 متر و 150 متر است. سازند پابده در دامنه جنوبی کوه میشان شامل تناوبی از سنگآهک، شیل، سنگآهک مارنی و مارن و در کوه اشگر ...
بیشتر
به منظور زونبندی زیستی سازند پابده (ائوسن میانی- بالایی) بر پایه روزنبران پلانکتون، یک برش چینهشناسی در دامنه جنوبی کوه میشان و یک برش چینهشناسی درکوه اشگر در پهنه ایذه مطالعه شد که ستبرای آنها به ترتیب 5/162 متر و 150 متر است. سازند پابده در دامنه جنوبی کوه میشان شامل تناوبی از سنگآهک، شیل، سنگآهک مارنی و مارن و در کوه اشگر شامل تناوبی از سنگآهک نازکلایه کرم رنگ و مارنهای نازکلایه است. دراین مطالعه میکروفونای شناخته شده بیشتر از نوع روزنبران پلانکتون هستند. روزنبران پلانکتون و کفزی شناخته شده در دامنه جنوبی میشان شامل 18 جنس و 8 گونه و در مقطع اشگر شامل 24 جنس و 10 گونه هستند. در مطالعه حاضر 4 زون زیستی در محدوده زمانی ائوسن میانی- پسین برشهای یاد شده تعیین شد که 1 زیستزون متعلق به دامنه جنوبی میشان و 3 زیستزون متعلق به کوه اشگر است و عبارتند از: Hantkenina nuttalli Range Zone، Hantkenina nuttalli Turborotalia cerro-azulensis Interval Zone، Turborotalia cerro-azulensis Range Zone و Turborotalia cerro-azulensis/ Hantkenina sp. Assemblage Zone
نادر کهنسال قدیموند؛ شیما قلیپوری؛ پرویز غضنفری؛ رحیم مهاری
چکیده
این مطالعه با هدف تعیین ریز رخسارهها و فرایندهای دیاژنزی نهشتههای سازند مبارک به سن کربنیفر پیشین در برش ولیآباد در جاده کرج- چالوس صورت گرفته است. در این برش سازند مبارک با ستبرای 339 متر شامل سنگآهک با میانلایههای شیل و مارن بوده و بر پایه ویژگیهای سنگچینهای به 8 واحد سنگی تقسیم شده است. این سازند با یک ناپیوستگی ...
بیشتر
این مطالعه با هدف تعیین ریز رخسارهها و فرایندهای دیاژنزی نهشتههای سازند مبارک به سن کربنیفر پیشین در برش ولیآباد در جاده کرج- چالوس صورت گرفته است. در این برش سازند مبارک با ستبرای 339 متر شامل سنگآهک با میانلایههای شیل و مارن بوده و بر پایه ویژگیهای سنگچینهای به 8 واحد سنگی تقسیم شده است. این سازند با یک ناپیوستگی فرسایشی روی سازند لالون قرار گرفته و همچنین سازند مبارک بهصورت همشیب توسط سازند دزدبند پوشیده شده است. بر پایه بافتهای رسوبی و مطالعات سنگنگاری، 13 ریزرخساره مربوط به چهار کمربند رخسارهای ساحلی/ کشندی، تالاب، سد/ برجستگیهای ماسهای و دریای باز شناسایی شده است. سازند مبارک در یک رمپ کربناتی همشیب نهشته شده است.